Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu, Ekonomik ve Sosyal Konseyin (ECOSOC) 16 Şubat 1946 tarih ve 5 (I) sayılı kararıyla kurulmuştur. Komisyon, son toplantısını 27 Mart 2006 tarihinde yapmıştır. Komisyonun çalışmaları, 2006 yılında kurulan İnsan Hakları Konseyi tarafından sürdürülmektedir.
(İHOP tarafından çevrisi yapılan İnsan Hakları Komisyonu belgeleri, sitenin İnsan Hakları Konseyi bölümünde yayımlanmaktadır.)
İnsan Hakları Konseyi, 2006 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 60/251 no’lu kararıyla kuruldu. BM İnsan Hakları Konseyi, BM üyesi her ülkenin insan haklarının korunması, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için göstermiş olduğu performansı incelemek ve bu yolla insan hakları durumunu dünyanın her köşesinde iyileştirmek amacıyla Evrensel Periyodik İnceleme adıyla yeni bir izleme mekanizması oluşturdu. Bu mekanizma aracılığıyla Birleşmiş Milletler üyesi 192 Devlet, dört yıllık dönemler halinde incelemeye tabi tutulmaktadır.
Türkiye’yle ilgili ilk inceleme, Konsey tarafından oluşturulan Evrensel Periyodik İnceleme Çalışma Grubunun 3-14 Mayıs 2010 tarihleri arasında gerçekleştirdiği 8. oturumda tamamlandı. Bu toplantıda Türkiye’yi Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek başkanlığındaki 23 kişilik heyet temsil etti. Gözden geçirme sürecine 25 BM üyesi ve 29 gözlemci devlet katıldı.
Gözden geçirme, Türkiye’nin resmi raporu, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından hazırlanan rapor ve sivil toplum kuruluşlarının sunduğu bilgilerin bir özetini içeren rapor olmak üzere üç rapor üzerinden gerçekleştirildi. Çalışma Grubu, 12 Mayıs 2010 tarihinde yapılan 16. toplantıda Türkiye ile ilgili taslak raporu kabul etti. İHOP tarafından Türkçeye çevrilen bu raporlara aşağıdaki bağlantılara tıklayarak erişebilirsiniz.
3-14 Mayıs 2010 tarihlerinde Cenevre’de toplanan Evrensel Periyodik İnceleme Çalışma Grubu 8. Oturum: 5/1 sayılı İnsan Hakları Konseyi Kararına Ek 15(a) fıkrası uyarınca Türkiye tarafından sunulan Ülke Raporu
3-14 Mayıs 2010 tarihlerinde Cenevre’de toplanan Evrensel Periyodik İnceleme Çalışma Grubu 8. Oturum: 5/1 sayılı İnsan Hakları Konseyi Kararına Ek 15(b) fıkrası uyarınca Türkiye hakkında BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından hazırlanan Derleme
3-14 Mayıs 2010 tarihlerinde Cenevre’de toplanan Evrensel Periyodik İnceleme Çalışma Grubu 8. Oturum: 5/1 sayılı İnsan Hakları Konseyi Kararına Ek 15(c) fıkrası uyarınca Türkiye hakkında BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından hazırlanan Özet Rapor
3-14 Mayıs 2010 tarihlerinde Cenevre’de toplanan Evrensel Periyodik İnceleme Çalışma Grubu 8. Oturum: Evrensel Periyodik Değerlendirme Çalışma Grubunun Türkiye’yle ilgili Taslak Raporu [Sonuçlar ve/veya Öneriler Bölümü]
İHOP tarafından çevirisi yapılan İnsan Hakları Konseyi (İnsan Hakları Komisyonu) raporları:
Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konsey İnsan Hakları Komisyonu 61.Oturum:
Bağımsız uzman Diane Orentlicher’in “İnsan Haklarının Teşvik Edilmesi ve Korunması: Cezasızlık” başlıklı, cezasızlık ile mücadeleyle ilgili prensipler hakkındaki güncel raporu (8 Şubat 2005)
Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konsey İnsan Hakları Komisyonu 61.Oturum:
İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE GELİŞTİRİLMESİ – İNSAN HAKLARI SAVUNUCULARI
Genel Sekreter Özel Temsilcisi Hina Jilani’nin İnsan Hakları Savunucularına İlişkin TÜRKİYE ZİYARETİ RAPORU (18 Ocak 2005)
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyinin sayfasına ulaşmak için tıklayınız.
Toplumun farklı kesimlerinden 20 bin insanın bizzat imzaladığı, binlerce yurttaşı temsil eden 100’ü aşkın örgütün de desteklediği TCY’nın 301. maddesine ilişkin yasa değişikliği önerimizi sizler aracılığıyla komuoyu ile paylaşmak için buradayız.
Biz, TCY’nın 301. maddesinin ivedilikle yürürlükten kaldırılmasını talep ediyoruz.
Kampanya web sitesi: www.ihopdusunceozgurlugu.org
İkinci Dünya Savaşı sonrası bloklar arası tırmanan Soğuk savaş, 1970’li yıllarda yerini nispi bir yumuşamaya bırakmıştır. Bu dönemde Helsinki’de, 15 Ocak 1973 tarihinde, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı düzenlenmiş ve nihai metninin 1 Ağustos 1975’te ortaya çıktığı ve 35 devletin imzaladığı Helsinki Nihai Senedi ortaya çıkmıştır. Senet, bir çok başka amacın yanında demokrasi ile insan haklarının temel alınmasına katkıda bulunmaya çalışacağını vaat etmiştir.
Başlangıçta Helsinki Nihai Senedi’nin ortaya koyduğu bir süreç olarak önce Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) diye ortaya çıkmış, 1991 yılında reel sosyalizmin dağılması ile birlikte adını Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) olarak değiştirmiştir. Daha fazla bilgi için tıklayınız
AGİT – İnsan Hakları Çalışmaları
İnsan hakları ve temel özgürlüklere saygı AGİT’in kapsamlı güvenlik konseptinin temelini oluşturmaktadır. AGİT, insan haklarının tüm insanların doğuştan gelen hakkı olduğunu, devredilemez olduğunu ve yasalarla güvence altına alındığını kabul etmiş olan Türkiye’nin de dahil olduğu 57 katılımcı Devletteki insan hakları durumunu izler. Bu nedenle AGİT bölgesinde insan haklarının korunmasının güçlendirilmesi ve teşvik edilmesi Örgütün çalışmalarının merkezinde yer almaktadır.
AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi (ODIHR), katılımcı Devletlere tavsiye ve yardım sağlar ve bireyleri ve sivil toplumu hedeflenen eğitim ve öğretimle destekler. ODIHR, din veya inanç, hareket, toplanma ve dernek kurma temel özgürlüklerinden, ölüm cezasının kullanımına ilişkin raporlamaya, davaların izlenmesine ve işkence ve diğer kötü muamele biçimlerinin önlenmesine kadar geniş bir yelpazedeki konuları kapsar.
AGİT’in bazı saha operasyonları insan hakları konusunda çaba göstermektedir. Çalışmaları şunları içerir:
Merkezi Strasbourg’da (Fransa) bulunan Avrupa Konseyi’ne 47 devlet üyedir. Türkiye’nin ilk üyelerinden biri olduğu (09.08.1949) Avrupa Konseyi, insan hakları alanında en önemli Avrupa sözleşmesi olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin uygulanmasını denetleyen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesini de bünyesinde barındırır. Avrupa Konseyi bünyesinde imzalanan diğer önemli belgeler de “Avrupa Sosyal Şartı”, “Avrupa İşkencenin ve İnsanlıkdışı veya Onurkırıcı Ceza veya Muamelenin Önlenmesi Sözleşmesi” ve “Ulusal Azınlıkların Korunması için Çerçeve Sözleşme”dir.
Avrupa Konseyi resmi internet adresi: www.coe.int
Avrupa Konseyi Türkçe internet adresi: www.avrupakonseyi.org.tr
Avrupa Konseyi’nin insan hakları alanındaki ana sözleşmeleri:
Avrupa Konseyi’nin insan hakları alanındaki mekanizmaları:
Avrupa Konseyi Türkçe yayınları:
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İngilizce – Türkçe Sözlüğü
İnsan Hakları El Kitapları:
Ağır İnsan Hakları İhlallerinde Cezasızlığın Ortadan Kaldırılması
(2011 tarihli 1110. Bakan Yardımcıları toplantısında kabul edilen Kılavuz İlkeler ve Referans metinler) (2013)
İHOP tarafından çevirisi yapılan Avrupa Konseyi raporları:
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Göç, Mülteciler ve Nüfus Komitesi Raporu:
Raportör Tineke Strik tarafından hazırlanan “Yeniden kabul düzenlemeleri: düzensiz göçmenlerin geri gönderilmesine yönelik bir mekanizma” başlıklı rapor (16.03.2010)
(Raporun orijinaline CoE sayfasından ulaşabilirsiniz.)
Avrupa Konseyi, “Çocuklar için ve çocuklarla birlikte bir Avrupa inşa etmek” programı:
Çocuklara fiziksel ceza uygulamasının ortadan kaldırılması: Sorular ve Yanıtlar (2007)
(Rehberin orijinaline CoE sayfasından ulaşabilirsiniz.)
Kayıt dışı! Çocuklar
a Yönelik Fiziksel Ceza Uygulamasının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Yapılacak Yasal Reform Hakkında Avrupa Parlamentoları İçin Bir Rehber (2008)
(Rehberin orijinaline CoE sayfasından ulaşabilirsiniz.)
BM’de İnsan Haklarının Korunması ve Yaygınlaştırılmasına ilişkin Mekanizmalar
Birleşmiş Milletler insan haklarının korunması ve yaygınlaştırılması sistemi, BM Şartı altında oluşturulan organlar ve İnsan Hakları Sözleşmeleri altında oluşturulan organlardan oluşur.
Birleşmiş Milletler Bilgi Kitapçıkları
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği çeşitli insan hakları konuları hakkında bilgi veren ve Birleşmiş Milletler mekanizmaları, yapıları ve süreçlerini aktaran bir kitapçık serisi yayımlamıştır. Bu serinin amacı, okuyucuların temel insan hakları konuları ve insan haklarını korumak ve yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuş yapılara ilişkin olarak bilgilenmesini sağlamaktır. İnsan Hakları Ortak Platformu, çeşitli insan hakları konularıyla ilgilenen insan hakları savunucularının yararlanabilmesi için bu seriyi çevirmekte ve ücretsiz olarak internet sitesinde paylaşıma açmaktadır.
İlgili sayfaya burayı tıklayarak erişebilirsiniz.
BM Şartı altında oluşturulan organlar:
BM Sözleşmeleri ve ilgili organlar:
Sözleşme organı: Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi
Onay Durumu: Türkiye onayladı.
Bilgi kitapçığı: Tıklayınız.
Sözleşme organı: İnsan Hakları Komitesi
Onay Durumu: Türkiye onayladı.
Bilgi kitapçığı: …
Sözleşme organı: Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi
Onay Durumu: Türkiye onayladı.
Bilgi kitapçığı: …
Sözleşme organı: Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi (KAKK)
Onay Durumu: Türkiye onayladı.
Bilgi kitapçığı: Tıklayınız.
Sözleşme organı: İşkenceye Karşı Komite (İKK)
Onay Durumu: Türkiye onayladı.
Bilgi kitapçığı: Tıklayınız.
Sözleşme organı: Çocuk Hakları Komitesi
Onay Durumu: Türkiye onayladı.
Bilgi kitapçığı: …
Sözleşme organı: Göçmen İşçiler Komitesi
Onay Durumu: Türkiye onayladı.
Bilgi kitapçığı: …
Sözleşme organı: Zorla Kaybedilme Komitesi
Onay Durumu: Türkiye imzalamadı.
Bilgi kitapçığı: …
Sözleşme organı: Engelli Hakları Komitesi
Onay Durumu: Türkiye onayladı.
Bilgi kitapçığı: …
İHOP tarafından çevirisi yapılan Birleşmiş Milletler Genel Kurul kararları:
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 60.Oturum: “60/147. Ağır Uluslararası İnsan Hakları Hukuku İhlalleri ve Ciddi Uluslararası İnsancıl Hukuk İhlalleri Mağdurlarının Çözüm ve Tazminat Hakkına Dair Temel Prensipler ve Kurallar” başlıklı üçüncü komite raporu (21 Mart 2006)
İHOP tarafından çevirisi yapılan BM Özel Raportör ziyaretleri raporlar:
BM Göçmenlerin İnsan Hakları Özel Raportörü François Crépeau’nun Türkiye Ziyareti Raporu (25–29 Haziran 2012)
BM Hukuk Dışı, Keyfi ve Yargısız İnfazlar Özel Raportörü Christof Heyns’in Türkiye Ziyareti Raporu (26-30 Kasım 2012)
BM Yargıçların ve Avukatların Bağımsızlığı Özel Raportörü Türkiye Ziyareti (10-14 Ekim 2011)
BM Kadına Yönelik Şiddet Özel Raportörü Yakın Ertürk’ün Türkiye Ziyareti Raporu (22-31 M
ayıs 2006)
BM İnsan Hakları ve Terörle Mücadele Özel Raportörü Martin Scheinin’in Türkiye Ziyareti Raporu (16-23 Şubat 2006)
BM Eğitim Hakkı Özel Raportörü Katarina Tomasevski’nin Türkiye Ziyareti Raporu (3-10 Şubat 2002)
BM Din ve Vicdan Özgürlüğü Özel Raportörü Türkiye Ziyaret Raporu (30 Kasım – 9 Aralık 2000)
“İnsan haklarının korunması ve geliştirilmesi konusunda çalışmalar yapmak” amacını taşıyan Türkiye İnsan Hakları Kurulunun teşkilat, görev ve yetkilerine ilişkin yasa 30 Haziran 2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Cumhurbaşkanının 2 üye, Bakanlar Kurulunun 7 üye, YÖK’ün 1 üye ve Türkiye Barolar Birliğinin seçtiği 1 üye ile birlikte toplam 11 üyeden oluşan Kurul üyeleri 24 Ocak 2013 tarihinde gerçekleştirdiği ilk toplantıda Dr. Hikmet Tülen’i Kurul Başkanı olarak seçti.
Kurul üyeleri:
Doç.Dr. Abdurrahmen Eren, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi
Fatma Benli, Serbest Avukat
Dr. Hikmet Tülen, Anayasa Mahkmesi Raportörü
Yrd.Doç.Dr. Levent Korkut, Öğretim Üyesi
Ömer Cihad Vardan, İşadamı
Selamet İlday, Onursal Yargıtay Üyesi
Prof.Dr. Serap yazıcı, İstanbul Şehir Üniversitesi Öğretim Üyesi
Yılmaz Ensaroğlu, SETA Hukuk ve İnsan Hakları Direktörü
Prof.Dr. Nihat Bulut, İstanbul Şehir Üniversitesi Öğretim Üyesi
İrfan Güven, Avukat
Uluslararası Af Örgütü insan hakları için kampanyalar yürüten dünya çapında bir harekettir. Tüm hükümetlerden, siyasi ideolojilerden, ekonomik çıkarlardan ve dinlerden bağımsızdır. Çalışmaları titiz araştırmalara ve uluslararası topluluğun kabul ettiği standartlara bağlıdır.
Örgüt ihlal vakaları karşısında dünyanın her yerindeki gönüllü aktivistlerini harekete geçirir.
Uluslararası Af Örgütü gönüllüsü kimdir?
Din, dil, renk ve siyasi görüş farkına rağmen tüm insanların eşit olarak insan haklarına sahip olduğuna inanan kişidir.
Yüz kırkı aşkın ülkede bulunan gönüllülerin sayısı milyonlarla ifade edilir. Her yaş, her meslek ve her sosyal gruptan Uluslararası Af Örgütü gönüllüsü vardır. Hiçbir karşılık beklemeden insan hakları ihlalleri kurbanlarına destek vermek için zamanlarını ve enerjilerini harcarlar.
Uluslararası Af Örgütü’nün vizyonu, misyonu ve değerleri nelerdir?
Vizyonumuz
“Uluslararası Af Örgütü’nün vizyonu, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi ve diğer uluslararası insan hakları standartlarında belirtilen bütün insan haklarının herkes tarafından kullanıldığı bir dünyadır.”
Misyonumuz
“Bu vizyonu yerine getirirken UAÖ’nün misyonu, tüm insan haklarının geliştirilmesine yönelik çalışması kapsamında; fiziksel ve ussal bütünlük hakkı, ifade ve vicdan özgürlüğü ve ayrımcılığa uğramama hakkına yönelik ağır ihlallerin önlenmesi ve sona erdirilmesine odaklanmış araştırma ve eylem yapmaktır.”
Ana değerlerimiz
“UAÖ uluslararası dayanışma, bireysel mağdurlar için etkin eylem, küresel kapsama, insan haklarının evrenselliği ve bölünmezliği, tarafsızlık ve bağımsızlık, demokrasi ve karşılıklı saygı ilkelerine bağlı küresel bir insan hakları savunucuları topluluğudur”
Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi
Adres: Hacımimi Mah. Kemeraltı Cad. Adahan No:31 Kat:2 PK:34425
Karaköy-Beyoğlu/İstanbul
Telefon: 0212 361 62 17-18
Faks: 0212 361 62 19
E-Posta: posta@amnesty.org.tr – info@amnesty.org.tr
Adres: Necatibey Cad. No: 82 / 11-12 (6. Kat)
Demirtepe 06430 Ankara
Tel: 0 312 230 35 67-68-69
Faks: 0 312 230 17 07
Çalışma Alanları
hYd, yaşamlarını biçimlendiren karar ve eylemlerde, yurttaşların bizzat söz sahibi olmaları ilkesinden hareket eder. Toplumsal sorunların çözümünde, tarafların bu sorunları tartışabilecekleri ve birlikte çözüm üretebilecekleri ortamları yaratmaya özen gösterir. Diyalog, çözüm üretme ve uzlaşma çizgisini oluşturmaya çalışır.
Helsinki Yurttaşlar Derneği’nin Türkiye’deki faaliyetinin başlangıcına kaynaklık eden ve uluslararası bir çalışma konferansı olarak nitelenen Helsinki Yurttaşlar Meclisi (hCa – Helsinki Citizens’ Assembly) ise, barış, insan hakları, çevreyi tahrip etmeyen bir ekonomi, uluslararası demokrasi ve hukukun üstünlüğü çerçevesinde faaliyet gösteren toplumlar arası bir dayanışma ve ilişki ağıdır.
Avrupa’da, barış ortamına elverişli şartların geliştirilmesine zemin hazırlayan Helsinki Nihai Senedi, Doğu-Batı bloklarına ayrılmış bir dünyada insan haklarını, bütün toplumların saygı göstermesi gereken ortak bir değer haline getirmiştir. Meclisin ve derneğimizin adında yer alan Helsinki sözcüğü, sözleşmenin bu tarihsel anlamına bir göndermedir. hCa, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) ve Paris Þartı ile devletler düzeyinde devam eden bu sürecin, sivil tabana yayılmasını ve toplumlar arası diyaloğun zenginleştirilmesini hedefler.
Helsinki Yurttaşlar Derneği’nin çalışma alanları, şu başlıklar altında sıralanabilir:
Azınlık hakları ve çokkültürlülük
Çatışmalara karşı sivil yaklaşımlar
Hukukun üstünlüğü
İnsan hakları ve yurttaş katılımı
Yerel demokrasi ve sivil toplumun güçlendirilmesi
Azınlık Hakları ve Çokkültürlülük
Çokkültürlülük, günümüzde gelişmiş bir toplum olabilmenin ve birlikte yaşayabilmenin kilit kavramlarından sayılıyor. Kimlik politikaları ve “öteki” sorunu ise uzun zamandır süren, daha da süreceğe benzeyen tartışmaların merkezinde yer alıyor.
Tunus Cd. 87/8 Kavaklıdere Ankara 06680 Türkiye Tel: +90 312 468 84 60 E-Posta:ihop@ihop.org.tr. 
