Keyfi Sınırlama: Olağanüstü Hâl Süresince ve Sonrasında Türkiye’de Seyahat ve Toplantı Özgürlüklerinin Kullanımı

15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsünün ardından Türkiye’de hükûmet 21 Temmuz 2016’da başlamak üzere başlangıçta 3 aylığına olağanüstü hâl ilan etmiştir. Bu olağanüstü hâl yedi kere uzatılmış ve 18 Temmuz 2018’de sona ermiştir.

Olağanüstü hâlin sona ermesinin ardından TBMM, olağanüstü hâl kapsamında temel haklara getirilen kısıtlamaların süresini 3 yıl uzatan1 ve Yürütme organına, Türk hukuku ve uluslararası hukuk çerçevesinde korunan belirli temel hak ve öz- gürlükleri2 kısıtlama konusunda yeni yetkiler tanıyan 7145 sayılı torba kanunu (tek bir amaca ya da konuya özgülenmemiş birden çok hüküm ve değişikliği içeren kanun) kabul etmiştir.

Bu bilgi notu, bahsi geçen torba kanunda yer alan ve idari otoritelerin, seyahat ve toplantı özgürlüklerini kısıtlama yetkilerini genişleten tedbirlerin etkisini değerlendirmektedir. Özellikle, valilerin sokağa çıkma yasağı ilan etme ve kamu düzenini tehdit edebileceğini düşündükleri şahısların, görevli bulundukları illerde belirli böl- gelere giriş ve çıkışını 15 güne kadar kısıtlayabilme yetkilerini ele almaktadır. Bu yeni tedbirlerin, yalnızca torba kanunla verilen yetkilerin genişliği dolayısıyla değil, aynı zamanda seyahat ve toplantı haklarını sınırlama konusunda yürütmenin sahip olduğu mevcut yetkilerin muğlaklığı ve keyfiliği dolayısıyla da bu haklar üzerinde önemli etkileri olacaktır.