İnsan Hakları Ortak Platformu (İHOP), hükümet dışı insan hakları örgütlerinin insan hakları alanında tek başlarına etkili çözüm üretemedikleri alanlarda birlikte hareket etmelerine olanak sağlayacak bir ortam yaratmak üzere 25 Haziran 2005’de Helsinki Yurttaşlar Derneği (hYd), İnsan Hakları Derneği (İHD), İnsan Hakları ve Mazlumlarla Dayanışma Derneği (MAZLUMDER), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ve Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi tarafından kuruldu.
İHOP’un kuruluş fikri, Türkiye’nin AB’ye aday ülke olarak kabul edilmesiyle birlikte başlayan reform sürecinde ortaya çıktı. Türkiye’de hukukun üstünlüğü prensiplerine ve insan haklarına dayalı sağlıklı ve kalıcı bir demokratik sistemin oluşmasında insan hakları örgütlerinin katkısını güçlendirmek amacıyla ortak çalışma yapma ihtiyacından doğdu. 2005 yılında başlayan bu ortak çalışma alanı, zaman zaman küçülerek, zaman zaman genişleyerek bugüne kadar varlığını sürdürdü.
İHOP, insan hakları hareketinin ulusal düzeyde karar alma ve politika yapma süreçlerine etkide bulunabileceği bir ortamın geliştirilmesine katkıda bulunmayı amaçlar. İHOP’un üstlendiği temel görev; insan hakları hareketi içinde yer alan örgütlerin birbiriyle etkileşim halinde, bilgi ve deneyim paylaşımında bulunabileceği, ortak yürütebilecekleri eylemleri çoğaltabileceği bir kaynak merkezi haline gelmektir. İHOP’un ikinci temel görevi ise insan hakları hareketinin; insan haklarıyla ilgili yasaların, politikaların hazırlık ve uygulama süreçlerinde yasama ve yürütme organlarının temel muhataplarından birisi haline gelmesini sağlamaktır. İHOP, insan hakları örgütleri ve içinde bulundukları ağların ortak savunuculuk faaliyetlerini desteklemektedir. Kanaat önderleri ile karar alıcılara yönelik baskı, diyalog ve danışma kanallarını geliştirmektedir.
Yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde pek çok çalışma yürüten İHOP, insan haklarının uygulama alanının yerel düzey olduğunu düşünmektedir. Bu nedenle yerel insan hakları örgütlerinin güçlerini ve içinde bulundukları topluluklarla ilişkilerini önemser. İHOP tarafından yürütülen kapasite güçlendirme programlarının çoğu da yerel insan hakları örgütlerinin güçlendirilmesine yöneliktir. Yerel insan hakları örgütlerinin yerel ağlarla birlikte çalışmasını teşvik etmek İHOP’un amaçlarından biridir. İnsan hakları standartlarıyla ilgili bilgilendirme çalışmalarının temel hedef gruplarından biri de yerel insan hakları örgütleridir. İHOP, ulusal düzeyde diğer insan hakları örgütleri ve üniversitelerle işbirliği yaparak merkezi hükümete yönelik çalışmalar da yürütmektedir. Bu kapsamda insan hakları bilgisi sağlayarak diyalogu ve savunuculuğu kolaylaştırmaktadır. Uluslararası düzeyde ise BM, Avrupa Konseyi, AGİT ve AB ortamında Türkiye’de insan hak ve özgürlüklerinin korunması ve güçlenmesine amacıyla çalışmalar gerçekleştirmektedir.
TEMEL ALDIĞI DEĞERLER
- Eşitlik, ayrımcılık karşıtlığı, insan haklarına bağlılık: İHOP insan haklarının evrenselliğini ve bütünlüğünü kabul edip insan hakları ilke ve standartlarını hak temelli yaklaşım çerçevesinde kendi çalışmalarında hayata geçirir.
- Dayanışma: İHOP, insan hakları değerlerinin ancak dayanışma ile hayata geçeceğine inanır.
- Saygı: İHOP insan hakları değer ve ilkelerini savunan bütün insan hakları öznelerinin varlığına inanır ve bağımsızlığına saygı gösterir. Kendini oluşturan örgütlerin farklılıklarına saygı gösterir ve farklılıkların getirdiği avantajları güç olarak değerlendirir.
- Bağımsızlık: İHOP devletlerden, hükümetlerden, siyasi partilerden ya da diğer güç odaklarından bağımsızdır.
ÇALIŞMA İLKELERİ
- Tamamlayıcılık ve tematik çalışma alanlarında kapsayıcılık: İHOP, kendisini kuran örgütleri destekleyen bir yapıdır ve bu örgütlerin çalışmalarına artı değer sunar. Kurucu örgütlerin faaliyetlerinin görünürlüğünü ve etkisini güçlendirmek için çalışır. İHOP, insan haklarının tematik alanlarında birlikte çalışma ve işbirliğinde kapsayıcılık ilkesini benimser.
- Katılımcılık: İHOP karar alma süreçlerine ve faaliyetlerin uygulanmasına ulusal, bölgesel ve yerel temsilcilerin etkin katılımını kolaylaştırır. Oy birliği ile hareket etme: İHOP’un operasyonel kararları oy birliği ile alınır.
- Açıklık, şeffaflık ve hesap verebilirlik: İHOP açık iletişime, farklı fikirlere açıktır. İHOP’un bütün ilke, kural ve politikaları kamuoyu ile paylaşılır. İHOP mali ve politik konularda hesap verebilirlik ilkeleri altında hareket eder.
- Bilgi temelli ve uzmanlığa dayalı çalışma: İHOP güçlü ve etkili insan hakları çalışmasının bilgi, uzmanlık ve aktivizm arasındaki bağların kuvvetlenmesiyle mümkün olacağına inanır.
İHOP’un karar alma mekanizması, tam üye örgütlerin yönetim kurulları tarafından belirlenen ikişer kişinin oluşturduğu İHOP Yürütme Kurulu’dur. İHOP Yürütme Kurulu, olanaklar çerçevesinde yılda en az on kez bir araya gelerek yürütme kurulu toplantısı yapar. Kurulun aldığı kararlar, profesyonel ve gönüllü çalışanlardan oluşan bir sekreterya tarafından yerine getirilir. Sekreterya, Genel Koordinatör tarafından temsil edilir. Genel Koordinatör, İHOP Yürütme Kurulu toplantılarının daimi katılımcısıdır.
İHOP Sekreteryası üye örgütlerle şubeleri arasında karşılıklı bilgi paylaşımı ve geri bildirim sağlayarak, İHOP’un hedeflerinin sürdürülebilirliğine katkıda bulunma işlevini yürütür.
Profesyonel olarak görev yapan kişilerden oluşan Sekreterya, Yürütme Kurulu’na bağlı olarak çalışır ve Yürütme Kurulu ile Çalışma Gruplarına koordinasyon ve diğer genel hizmetlerin sunumunu sağlar.
Sekreteryanın rolü, İHOP üye örgütlerinin yakınlaşmasını sağlamak ve Platformun sürdürülebilirliği konusunda faaliyette bulunmaktır. Bu çerçevede Sekreterya,
- Fon kaynaklarının araştırılması ve geliştirilmesi
- İHOP Projelerinin izlenmesi
- Mali yönetim
- İHOP faaliyetlerine ilişkin iletişim ve bilgilendirme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
- Çalışma Gruplarının kapasitelerinin yükseltilmesi ve kendi içlerinde ve Yürütme Kurulu arasındaki eşgüdümün sağlanması
- Web sitesinin yönetimi
- Düzenli olarak faaliyet ve mali rapor hazırlama ve sunma ile Yürütme Kurulu’nun uygun bulduğu faaliyetlerin yürütülmesinden sorumludur.
Sekreterya:
İHOP Genel Koordinatörü: Feray Salman (feray.salman@ihop.org.tr)
İHOP Asistanı: Hacı Çevik (haci.cevik@ihop.org.tr)
Tunus Cd. 87/8 Kavaklıdere Ankara 06680 Türkiye Tel: +90 312 468 84 60 E-Posta:ihop@ihop.org.tr.