EKONOMİK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLAR VE ÇEVRE ÇALIŞTAYI

ICJ, KAGED/İnsan Hakları Ortak Platformu ile birlikte 28-29 Ekim 2023 tarihlerinde Ankara’da çevre savunuculuğu yapan hukukçular için ekonomik, sosyal ve kültürel haklar ile sağlıklı çevre hakkı arasındaki ilişki üzerine iki günlük bir çalıştay düzenledi.

Çalıştaya Yves Lador (Earthjustice, şahsen), Kerem Altıparmak (ICJ, şahsen) Alejandro Lozano Rubello (ESC Global Initiative Climate, çevrimiçi), Luca Saltalamacchia (Rete Legatia Per Il Clima, çevrimiçi), Kadriye Bakırcı (Oxford Üniversitesi, çevrimiçi) konuşmacı olarak katıldı.

Ekonomik, sosyal ve kültürel (ESK) haklar çalıştayı, Türkiye’deki çevre avukatlarının uluslararası insan hakları hukuku konusunda kapasitelerini geliştirmeyi ve çevresel davalarda ESK haklarının kullanımını desteklemeyi amaçladı. Çalıştayda Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden gelen avukatlar, sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı ile ekonomik, sosyal ve kültürel haklar arasındaki ilişkiyi tartışma fırsatı buldu.

Alejandro Lozano Rubello’nun sunumuyla başlayan ilk oturum, ÇHS haklarının çevresel haklarla kesişimini keşfederek bağlamı belirlemeyi amaçladı. İkinci oturumda Kerem Altıparmak, Avrupa Sosyal Şartı’nda öngörülen toplu şikâyet mekanizması hakkında katılımcıları bilgilendirdi. Profesör Kadriye Bakırcı, Türkiye’nin toplu şikâyetlere ilişkin Ek Protokol’e katılımının önündeki engelleri ve toplu şikâyet prosedürünün kullanım potansiyelini tartıştı.
Üçüncü oturumda Yves Lador, BM İnsan Hakları Mekanizmaları hakkında bilgi vererek ekonomik, sosyal ve kültürel haklara ilişkin raporlama sistemini ve avukatların bu sürece nasıl katkıda bulunabileceğini anlattı.
Dördüncü oturumda Kerem Altıparmak’ın sunumunun ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin çevre hakkına ilişkin içtihadı ve bu içtihadın ekonomik, sosyal ve kültürel haklar açısından etkisi tartışıldı. Beşinci oturumda Yves Lador, BM Çocuk Hakları Komitesi’nin Sacchi ve Diğerleri v. Arjantin ve Diğerleri kararında yaptığı değerlendirmeleri katılımcılara sundu.
Altıncı ve son oturum, katılımcıların ÇHS haklarını çevre davalarına entegre eden yerel davalarını tartıştıkları bir yuvarlak masa tartışmasıydı.

Çalıştay, Avrupa Birliği’nin Demokrasi ve İnsan Hakları Aracı tarafından desteklenen U-Lead projesi kapsamında düzenlenmiştir. Çalıştaya aynı zamanda Friedrich Ebert Stiftung Derneği tarafından katkıda bulunulmuştur.